تغییر برخی ویژگی‌های بیوشیمیایی گیاه دارویی سرخارگل (Echinacea purpurea (L.) Moench) در پاسخ به تاریخ کشت و دوره غرقاب خاک

با هدف بررسی اثر تاریخ کشت و دوره غرقاب خاک بر ظرفیت آنتی‌اکسیدانی گیاه دارویی سرخارگل (Echinacea purpurea (L.) Moench)، آزمایشی به‌‌صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه‌ پژوهشی پژوهشکده ژنتیک و زیست‌فناوری طبرستان-دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری در سال 1391 اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل سه تاریخ کشت (10 تیر، 9 مرداد و 8 شهریور 1391) و سه دوره غرقاب (بدون غرقاب به‌عنوان شاهد، 3 روز غرقاب و 5 روز غرقاب) بودند که به‌ترتیب در کرت‌های اصلی و فرعی در نظر گرفته شدند. پس از پایان مدت غرقاب، مقدار مالون‌دی‌آلدهید (MDA) و اکسیداسیون پروتئین‌ برگ‌ها، فعالیت آنزیم‌های سوپر‌اکسید‌دیسموتاز (SOD)، آسکوربات پراکسیداز (APX)، پراکسیداز (POD) و کاتالاز (CAT)، میزان فنل و فلاونوئید کل و درصد بازدارندگی رادیکال آزاد DPPH اندازه‌گیری شدند. نتایج آزمایش افزایش معنی‌دار مقدار MDA را در برگ سرخارگل نشان داد که بیشترین مقدار آن در غرقاب 5 روزه و در تاریخ کشت 8 شهریور بدست آمد. در این تاریخ کشت، پروتئین کل 5 روز پس از غرقاب نسبت به شاهد 90% کاهش یافت. بیشترین فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانی SOD و APX در سرخارگل‌های کشت شده در تاریخ 10 تیر و در 3 روز پس از غرقاب بدست آمد، در حالی‌که بیشترین فعالیت آنزیم POD و CAT مربوط به سرخارگل‌های نشاء شده در تاریخ 9 مرداد بود. غرقاب 5 روزه سرخارگل‌ها، میزان فنل و فلاونوئید کل گیاهان نشاء شده در تاریخ 10 تیر را افزایش داد. بیشترین درصد بازدارندگی رادیکال آزاد DPPH (1/79%)، در 5 روز پس از غرقاب و در تاریخ کشت 8 شهریور بدست آمد. به‌طور کلی، با توجه به یافته‌های این آزمایش می‌توان گفت که گیاه سرخارگل به تنش غرقاب تحمل نسبتاً خوبی دارد.